We stellen graag het project ‘Samen leren/leven’ aan jullie voor: een proeftuin waarin we een krachtige leer- en leefgemeenschap willen creëren voor de leerlingen en leraren van de bso-richting 5 en 6 Office.
We willen onderzoeken of we de motivatie, leerprestaties en maatschappelijke vaardigheden van onze uiterst diverse leerlingengroep kunnen verhogen door hen vakoverschrijdend en projectmatig onderwijs aan te bieden in een realistische, minder schoolse omgeving met kantoorlokalen. We willen deze leerlingen over de twee leerjaren van de 3e graad heen dagelijks begeleiden met een klein, vast team van leraren. We hopen zo een hechte leefgemeenschap te kunnen vormen waarin vertrouwen, verbinding en verantwoordelijkheid centraal staan. Vanuit die waarden willen we de leerlingen coachen in hun groeiproces tot gekwalificeerde, maatschappelijk geëngageerde volwassenen.
Door dit experiment te combineren met een thesisonderzoek, kunnen de voorwaarden voor opschaling binnen en buiten onze school en voor eventuele beleidsaanbevelingen bepaald worden.
Het project heeft een aantal vernieuwende dimensies:
• Sociaal-pedagogisch: de leerlingen worden gedurende 2 leerjaren dagelijks begeleid door een klein, vast team van leraren. Zij begeleiden de leerlingen niet alleen inhoudelijk, maar nemen ook andere leerlinggebonden taken op zoals het contact met ouders, de registratie en opvolging van afwezigheden, mentale en sociale coaching ... Op die manier zetten we in op verbinding en vertrouwen. Een zorgvuldige selectie van de leraren moet ervoor zorgen dat alle vakexpertise gecoverd wordt.
• Inhoudelijk: de leerinhouden worden vakoverschrijdend en projectmatig gegeven. Leerlingen worden gestimuleerd om zelf verantwoordelijkheid te nemen binnen hun leerproces. Waar mogelijk zetten we een samenwerking met het werkveld op.
• Infrastructureel: we willen door de schoolmuren breken, om een meer motiverende leeromgeving te installeren met aan hun leeftijd aangepaste regels en afspraken. Naast de kantoorklassen wordt de gezellige leefruimte een centrale plaats binnen het project, een plek waar jongeren zich thuis kunnen voelen. We zoeken dit graag buitenshuis, omdat de mogelijkheden om dit te installeren binnen onze schoolmuren te beperkt zijn.
We zijn ervan overtuigd dat het onderwijs meer dan ooit een cruciale rol heeft bij de vorming van jongeren tot maatschappelijk geëngageerde mensen die niet naast, maar in de maatschappij kunnen en willen staan. De klassieke organisatie van onderwijs loopt achter op deze maatschappelijke uitdaging, niet in het minst in het arbeidsgericht onderwijs. Binnen de 'klassieke' structuur (waarin leraren slechts 1 vak geven aan verschillende klassen) voelen we dat we vaak te weinig verbinding kunnen maken met bepaalde jongeren om hen gemotiveerd aan boord te houden. Er is vaak te weinig tijd om uitvoerig in debat te gaan over belangrijke sociaal-maatschappelijke thema's, om doorgedreven remediërend te kunnen werken, kortom om jongeren van heel dichtbij op te volgen. De opvolging van jongeren is bovendien te veel versnipperd: registratie van afwezigheden door het onthaal, contact met ouders door de klastitularis, sociaal-emotionele coaching door leerlingenbegeleiding ....
Met dit project willen we op deze uitdagingen een antwoord bieden.
Door werk te maken van een krachtige leergemeenschap die tevens een warme en veilige leefgemeenschap is, hopen we volgende doelen te bereiken:
• Verhoging leerprestaties, taalvaardigheid, zelfredzaamheid en welbevinden door (adem)ruimte voor authentieke uitdagende opdrachten (in samenwerking met het werkveld), remediëring, teamwork, persoonlijke begeleiding…
• Verminderen van schoolmoeheid en demotivatie, ongekwalificeerde uitstroom en spijbelgedrag door de versterking van de identiteit van de jongere (als individu én als leerling Office) en het wegnemen van een aantal (te) klassieke ‘schoolse’ elementen (schoolbel na elk lesuur, klassieke werkvormen…).
• Verhoging maatschappelijk engagement, door maatschappelijke thema’s als vertrekpunt, door het opnemen van verantwoordelijkheden binnen de leefgroep (schoonmaak, projecten met externe partners …)
• Daling van conflicten tussen leerlingen en leraren, door verbinding en vertrouwen
• Daling van (culturele) conflicten tussen leerlingen, door verbinding en vertrouwen.
Zoals hierboven beschreven, bestaat het project uit een aantal dimensies :
• inhoudelijk: het vakoverschrijdend en projectmatig aanbieden van leerinhouden
• infrastructureel: het installeren van een kleine leefgemeenschap buiten de klassieke schoolmuren
• sociaal-pedagogisch: het aanstellen van een klein, vast team van leraren die de leerlingen 2 jaar intensief opvolgen
We willen de vernieuwing graag op de 3 dimensies tegelijkertijd doorvoeren, maar de dimensies kunnen ook apart bekeken worden.
Omdat het project nog moet starten, hebben we voorlopig nog geen praktische tips & tricks. De basisvoorwaarde voor een geslaagde start is de samenstelling van een gemotiveerd team dat intensief wil samenwerken om een duidelijke les- en projectstructuur en verdeling van verantwoordelijkheden/leerinhouden af te spreken.
We zijn nog volop op zoek naar een locatie (regio Gent - Mariakerke) om deze leefgemeenschap te installeren. Tips zijn steeds welkom! Kantoormateriaal (bureaus, stoelen) en computers hebben we ondertussen bekomen door sponsoring.