Mystery On Stage biedt onderwijsvernieuwers de kans om hun idee rond innovatie in het onderwijs te delen voor een groter publiek. Dit verhaal is één daarvan. Ook in 2018 volgt er een editie van Mysterie On Stage, meer daarover hier.
Als brugfiguur in het onderwijsopbouwwerk merkte ik dat kleine verschillen een groots resultaat kunnen hebben voor kinderen uit kwetsbare gezinnen. Het welbevinden stimuleren motiveert hen intrinsiek en leidt tot betere resultaten, ongeacht de thuissituatie. Ouders betrekken bij wat er op school gebeurt en hen 'empoweren', vergroot de kansen van de kinderen en zij zijn nog steeds de toekomst van onze maatschappij. Samenwerking school-buurt-gezin optimaliseren in het belang van het kind, is een belangrijke eerste stap. De ontwikkeling van gelijkwaardige onderwijskansen voor elk kind, volgens zijn/haart mogelijkheden en talenten, moeten de drijfveer zijn van elke leerkracht.
Tegelijkertijd kreeg ik een zekere bezorgdheid omtrent de veerkracht van de teams. Leerkrachten worden steeds meer en meer bevraagd voor wat niet hun kerntaak is. Als perfectionisme-coach denk ik dat dit één van de vele valkuilen is voor het grote aantal leerkrachten dat uitvalt.
Ik geloof in de sterkte van samenwerking tussen school en thuis, waarbij de teams leren omgaan met perfectionisme en talenten om de veerkracht te verhogen, bij zowel leerkrachten als leerlingen.
Mij draait het niet zozeer om de vernieuwing, maar wel om de verruiming van de schaal waarop deze aanpak wordt toegepast. Het is nu nog teveel afhankelijk van de mogelijkheden en bereidwilligheid van de scholen om anders aan de slag te gaan met ouders, terwijl lokale stedelijke initiatieven voldoende hebben aangetoond dat dit werkt. Gent is een prachtig voorbeeld van hoe het anders kan. Twintig jaar brugfiguurwerking maakt duidelijk het verschil.
Beleidsmatig: optimalisatie automatisatie studietoelage. Meer mogelijkheden voor kinderen uit kwetsbare gezinnen om deel te nemen aan zinvolle vrije tijdsinitiatieven, dit draagt bij tot de integratie. Financiële drempels moeten worden verlaagd. Onderwijs moet anders georganiseerd worden door al vanuit de lerarenopleiding met een andere bril te leren kijken naar het kind en de thuissituatie én bestaande teams meer ondersteuning te bieden.
Mijn visie voor een vernieuwde aanpak: Taal anders integreren, thuistaal niet stigmatiseren maar er de meerwaarde van zien, mits goede afspraken. Een tweede taal wordt vlotter aangeleerd wanneer er een goede kennis is van de moedertaal. Taal is tevens een middel dat een hechte band tussen ouder en kind stimuleert en ook dat is ouderbetrokkenheid. Nederlands thuis aanbieden is uiteraard positief, maar dan moet het wel correct Nederlands zijn.
Ruimer denken dan het eigen referentiekader van leerkrachten is noodzakelijk in het omgaan met kwetsbare gezinnen. Veralgemening en vooroordelen zorgen voor een verkeerde focus en grondhouding. Optimale leerkansen stimuleren door te kijken vanuit oprechte interesse en de verschillende wereldbeelden met aandacht voor culturele achtergronden. Dit zorgt voor meer wederzijds begrip.
Kwetsbare gezinnen zijn dikwijls vooral aan het overleven, dit is elke dag opnieuw hun belangrijkste drijfveer. Om hen betrokken te maken bij de opvoeding is respect belangrijk, maar ook meer toegankelijkheid tot het schoolgebeuren. Stap voor stap kan zo meer ouderbetrokkenheid worden gerealiseerd vanuit intrinsieke motivatie.
Gelijkwaardige onderwijskansen stimuleren is mijn voornaamste reden.
Brievenbeleid structureel op alle scholen laten evalueren, meer standaard werken met pictogrammen en ouders persoonlijk aanspreken, desnoods met behulp van een andere ouder voor vertaling wanneer taal een obstakel vormt.
Belangrijke opdracht voor de leerkrachten die er niet bij stilstaan dat het niet evident is voor sommige ouders om tegemoet te komen aan alle verwachtingen. Denk ook aan kosteloos materiaal.
Het is niet altijd afkomst dat een rol speelt. Alle ouders ongeacht kleur, taal of origine hebben een ding gemeen: IEDERE OUDER wil het allerbeste voor zijn kind. Iedere ouder wil zijn kind gelukkig zien. Dit gedachtegoed moet meer verspreid worden. Elk kind heeft zijn persoonlijke talenten, dit verdient meer focus dan prestaties. De lat ligt vaak te hoog, dit installeert ongewild het patroon van perfectionisme wat op latere leeftijd voor andere struikelblokken zorgt en het welbevinden naar omlaag haalt.
Leerkrachten kunnen hun aanpak aanpassen aan de gewijzigde schoolbevolking binnen hun persoonlijke mogelijkheden. Het is belangrijk om de manier van omgaan met kwetsbare gezinnen aan te passen aan hun leefwereld en niet vanuit het eigen referentiekader te handelen. Soms moet men door een andere bril kunnen kijken maar dit is niet evident. De beste manier om op een laagdrempelige manier kennis te maken met het gezin van een kind uit je klas, is een huisbezoek. Er is onvoldoende kennis van hun culturele achtergrond of thuissituatie.
Leerkrachten moeten aanspreekbaar zijn voor ouders. Geef ouders het gevoel dat ze welkom zijn in de klas en investeer in wederzijds vertrouwen. Een warm onthaal van bij het begin is uiterst belangrijk.
Ouders in hun sterktes bevestigen zorgt voor welbevinden en grotere betrokkenheid bij het schoolgebeuren van hun kind. Nadien de juf aanspreken, is dan makkelijker. Intrinsieke motivatie stimuleren tov belerend en aanklampend, beïnvloedt de relatie positief in het belang van het kind.
Een betere samenwerking tussen thuis en school, een meer betrokken buurt, een groter welbevinden van alle actoren.
Vanuit een veerkrachtiger team streven naar vooruitgang in het belang van alle kinderen en gelijkwaardige kansen op school maar ook in hun omgeving, een betere omkadering en grotere motivatie.
Geduld en voortdurend bijsturen waarbij intrinsieke motivatie de belangrijkste stimulans is om niet op te geven.
Solution focused based methodiek voor de aanpak en stap voor stap streven naar evolutie en vernieuwing is noodzakelijk, net als bereidwilligheid ertoe.
Ik heb eigen materiaal en methodieken ontwikkeld om de workshops vorm te geven en teams te begeleiden in het anders omgaan met de uitdagingen die zich in onze sterk gewijzigde maatschappelijke context aandienen. Aangezien ik vooral werk volgens de noden van de betrokkenen, is er echter geen standaard aanpak.