9 manieren om ouderparticipatie op je school een boost te geven

Ouderparticipatie blijft in De vier winden in Molenbeek niet beperkt tot een club gemotiveerde en taalvaardige ouders, blijkt na een halve dag in het spoor van directeur Karlien Tiebout.

Boumediene Belbachir

“De sfeer is hier chaleureuse! We praten met alle ouders en kennen elkaars kinderen”, roept mama Hamane ons aan de schoolpoort toe.

Karlien Tiebout: “Vroeger waren we een typische concentratieschool met een homogeen, gekleurd publiek. Maar de wijk werd stilaan weer diverser, net als ons publiek. Op het vlak van ouderbetrokkenheid schept dat uitdagingen. We willen alle ouders aanspreken, of ze nu werken of niet, anderstalig zijn of Nederlands spreken thuis.”

“Niet iedereen voelt zich bij dezelfde activiteiten comfortabel. Sommige ouders gaan helemaal los in de organisatie van evenementen, andere begeleiden liever een klas naar de bib. We mikken daarom op een waaier aan initiatieven, zodat iedereen zich aangesproken voelt.”
 

De mèt

Om 8.40 uur start ‘de mèt’, Brussels voor ‘markt’. Muziek schalt uit een grote box. Alle kinderen nemen plaats op bankjes en ouders kijken in een halve cirkel toe hoe Karlien en haar collega, verkleed als dokter, de mèt op gang trekken.

Karlien: “We willen laten zien wat er leeft op school. Elke vrijdagochtend tonen kinderen tijdens het halve uurtje mèt waar ze mee bezig zijn in de klas of vragen ze hulp van leraren of ouders. Onlangs nog over de Eerste Wereldoorlog. Het is voor ons ook een goed moment om oproepen te lanceren of boodschappen mee te geven.”

“Vrijdagochtend is ideaal omdat de meeste ouders er dan zijn. Die blijven graag omdat de kinderen een podium krijgen. Het unieke aan een basisschool is dat er zo veel mensen met een verschillende achtergrond samenkomen. Maar iedereen zit daar met hetzelfde doel: het beste voor zijn kind. Dat maakt dit moment zo krachtig: het gaat over de kinderen.”

 

Boumediene Belbachir

De mèt begint vandaag dramatisch. Sommige kinderen worden uit de groep geplukt en in quarantaine gezet. Ze zijn besmet met een virus. De andere kinderen kijken bezorgd toe. Al snel blijkt het te gaan om het antipestvirus, gekenmerkt door 4 stippen op de hand. Een Ketnetfilmpje schetst de context. Daarna vertellen de oudste kleuters welke maatregelen ze samen opgesteld hebben om beter samen te spelen op de speelplaats.

Karlien: De mèt is ook een plek om talent te tonen. Dat gaat van ‘ik kan een koprol’ tot leerlingen die een gedicht of een mop voordragen, iets vertellen over de actualiteit of tonen wat ze in de klas gemaakt hebben.”

Leerlingen dagen de ouders ook uit. Een papa breekt het hoofd over een rekenraadsel en krijgt applaus wanneer hij met de juiste oplossing komt. De mèt eindigt met de ‘tous ensemble’. Karlien vertelt een verhaaltje waarbij ouders, leerlingen en leraren met geklap en geluiden steeds sneller de tocht van een paard mee begeleiden. Hilariteit alom bij de kinderen en stiekem ook bij de ouders.

Karlien: “Het is elke week zoeken naar iets nieuws. We zingen of rijmen samen, luisteren naar een verhaal, kijken een filmpje en we gaven al ‘s een massage aan elkaar. Zo werken we aan de groepssfeer.”
 

MasterChef

‘s Middags zijn de leraren uitgenodigd op de MasterChef. Een groep Marokkaanse, Tunesische en Turkse ouders kookt vandaag een driegangenmenu. Het is een gezellige drukte in het keukentje van het buurtcentrum vlakbij de school. Een mengelmoes van Nederlands, Frans, Arabisch, Berbers en Turks waait ons tegemoet. De moeders kibbelen lachend over de hiërarchie in de keuken en het Tunesische accent in het Arabisch van onze fotograaf.

Boumediene Belbachir

Wanneer de leraren binnendruppelen, is het een en al geknuffel. “We worden bediend en mogen niet over school praten”, zegt leraar Graziella. Het is prettig om ‘s middags even tussen de kinderen uit te zijn.”

“We koken een keer of vijf per jaar voor de leraren”, zegt Aziza. “Ze hoeven hun voeten maar onder tafel te schuiven. Samen koken schept een band. En tijdens het eten zien we de leraren in een gezellige sfeer. We zijn één grote familie.”
 

Open klassen en koffiemomenten

Tussen al dat oudergeweld door vertelt Karlien over de vele grote en kleinere initiatieven van de school of de ouders zelf.

Karlien: “De ouders van onze jongste kleuters mogen het eerste kwartier van de dag mee in klas. Daar begint onze ouderbetrokkenheid. Ouders weten hoe hun kind start op school en dat het zich welkom voelt in de klas. Ze stellen er vragen en leren de andere ouders kennen. Op woensdag trekken we dat door naar alle klassen, van de jongste kleuters tot het zesde leerjaar.

Boumediene Belbachir

“Om te twee weken loopt die open klas uit in een koffiemoment. De ouders druppelen uit de klassen en verzamelen voor een uitgebreid ontbijt, georganiseerd door de ouderraad. Ze praten over waar ze mee zitten en wisselen praktische info of opvoedtips uit. De school of de ouderraad legt af en toe ook een onderwerp op tafel, bijvoorbeeld ‘te laat komen’. Onze zorgcoördinator en ik schuiven regelmatig aan om te zien wat er leeft.”
 

Straffekoffiemomenten

Karlien: “De straffekoffiemomenten zijn wat formeler. We nodigen specialisten uit om input te geven. Vorig jaar kwam iemand van Paspartoe over de Brusselse vrijetijdspas vertellen. Er waren er over de werking van het rapport of de behandeling van luizen. Het clb kwam zichzelf al ‘s voorstellen en na berichten over de luchtkwaliteit vroegen we dokters om de medische achtergrond te schetsen. Ook ouders zijn soms specialist. Heel praktisch schetsen ze hoe je met kampen de zomer overbrugt en waar je kan inschrijven.”

“Niet iedereen kan die straffekoffiemomenten ‘s morgens bijwonen. Daarom herhalen we die dikwijls nog ‘s op een avond. Het blijft zoeken naar een evenwicht tussen voldoende ouders bereiken en de draagkracht van de school.”

Klasverantwoordelijke ouder

Karlien: “Dit jaar zit vanuit elke klas een ouder in de ouderraad. Dat is geen doel op zich, maar het is wel handig. Als er nog drempels zijn om naar mij of een leraar te stappen, zijn die ouders de brugfiguren.

“Ze vangen veel op. Zo wisten ze dat er vragen waren over ons vernieuwde rapport en konden wij daar een straffekoffiemoment over organiseren. Omgekeerd is het ook handig voor de leraar om vragen of boodschappen voor ouders extra in de verf te zetten.”

Ladies night

Karlien: “De jaarlijkse ‘ladies night’ is al 15 jaar een traditie. Het is een avond waarop de mama’s samen met de juffen iets eten en dan los gehen. Normaal maken we nooit een onderscheid op basis van geslacht, maar het is ontstaan vanuit de mama’s en het is een succesformule.”

“In bepaalde groepen zijn het vooral de moeders die instaan voor de schoolse aangelegenheden. Het is daarom belangrijk hen op school te krijgen. Door elkaar in die context te leren kennen, verlaag je weer drempels. Dat er geen mannen zijn, zorgt ervoor dat sommige moeders net iets losser zijn.”

Buurtwandeling

Karlien: “Maar af en toe gaan de mannen niet akkoord. Enkele vaders organiseerden daarom een wandeling door Molenbeek voor de papa’s. Zo’n wandeling is ideaal om elkaar te leren kennen. Mensen raken makkelijk aan de praat en ze leren nog iets bij over de buurt.”

De langste tafel

Karlien: “Af en toe is het hier op vrijdag auberge espagnol. We zetten een lange tafel op de speelplaats. Iedereen brengt iets mee om te eten en te drinken. Wie wil, blijft na school hangen. Zo simpel kan het zijn.

Boumediene Belbachir

Hulpcheque

Karlien: “We pasten de hulpcheque van Klasse wat aan en lieten ouders aangeven hoe ze de school willen helpen. Bepaalde werkgroepen staan ook open voor ouders. Die herdenken mee de speelplaats of het beleid rond hoogbegaafdheid. In beide gevallen brengen die mensen expertise en contacten binnen.”

“Door de sfeer die er nu hangt, ontstaan veel acties vanuit de ouders. Maar we hebben nog altijd ouders waar we zelf veel energie in moeten steken. Dat de ouderwerking nu goed draait, is ook geen garantie voor de toekomst. De school moet voor continuïteit zorgen, maar je voelt wel dat het intussen in het DNA van onze leraren zit.”

 

Boumediene Belbachir

Meer inspiratie over hoe je ouderbetrokkenheid stimuleert in een erg diverse schoolomgeving? De map ‘Oefenkans – Nederlands voor en door ouders’ van GO! OudersKOOGO en VCOV biedt 26 methodieken met concreet materiaal om gesprekken met en tussen ouders te stimuleren. Je kan de map bestellen of gratis downloaden op de sites van de ouderkoepels.

Dit artikel kwam tot stand in een samenwerking tussen Veranderwijs en Klasse. Klasse is een multimediaal magazine over en voor onderwijs. 

Type locatie:

Comments

Je moet ingelogd zijn om te kunnen reageren