Verandering vraagt tijd: hoe een proeftuin verankerd werd in de dagelijkse schoolwerking

Sven Van Grembergen, directeur Basisschool Ursulinen Mechelen
Klasse

‘De kleuters zijn zo druk’, klonk het uit de monden van ons zeer ervaren kleuterteam. ‘Hoe kunnen we ervoor zorgen dat de klas voor elke kleuter een stukje thuiskomen is?’

Geen complexe vraag, maar ik moest hen helaas het antwoord schuldig blijven. Samen met het kleuterteam en het beleidsteam gingen we aankloppen bij de lerarenopleiding van de hogeschool Thomas More Mechelen.

Al snel werden we toegeleid naar een keuzevak waarbij de klasinrichting, de ruimte, als derde pedagoog werd gezien. Samen met Tine, de juf van de kleuterklas, volgde ik het desbetreffende vak en daarin maakten we kennis met Dox, een interieurconceptenbedrijf dat zich specialiseert in het ontwerpen en ontwikkelen van innovatieve klasomgevingen. De eerste kennismaking met de 'Kleuterklas van de Toekomst' was gebeurd.

Tine en ik keken uit naar de proeftuin die in onze kleuterklas zou worden opgesteld. We kregen een volledig schooljaar een 'Kleuterklas van de Toekomst' ter beschikking en we engageerden ons met veel plezier om een volledig schooljaar studenten en docenten van de hogeschool te ontvangen en om onze kleuterschool open te stellen voor bezoekers uit het hele land.

Implementatie van iets nieuws zorgt in een team altijd wat voor onrust, verdeeldheid zelfs misschien. Terwijl de ene na de andere bezoeker de klas in en uit liep, zagen we hier en daar eigen leerkrachten met argusogen naar de klas en het bizarre eiland kijken. Bang aan het afwachten wanneer het signaal zou worden gegeven dat alle hoeken in alle kleuterklassen zouden moeten verdwijnen om plaats te maken voor een wellicht innoverende, maar vooral onbekende klasomgeving.

We hebben er met het team voor gekozen om de 'Kleuterklas van de toekomst' eerst grondig uit te testen en open te stellen voor collega’s. Iedereen kan op elk ogenblik eens meedraaien in de klas en kijken naar de kansen die de ruimte biedt. Kansen rond nabijheid, rond rust, rond beweging,… Kansen om op een andere manier met kleuters te spelen, te leven en te werken. Kansen die deze derde pedagoog onze kleuters en hun leerkrachten biedt.

In deze fase zitten we nu: de 'Kleuterklas van de toekomst' is volledig uitgerold in één van onze tweede kleuterklassen. Er ontstaat een professionele dialoog in de leraarskamer en collega’s – ook uit de lagere school – komen juf Tine, de studenten van de lerarenopleiding van Thomas More Mechelen en de kleuters observeren.

De klasomgeving straalt rust uit, de nabijheid van de leerkracht is opvallend en de kleuters zijn echt eigenaar van hun klas. Op deze manier gaat de bal verder aan het rollen. Juf Tine is dé expert op vlak van lesgeven in de kleuterklas van de toekomst en ze helpt haar collega’s graag verder met hun dromen over een meer prikkelarme klasomgeving.

Eind juni plannen we nog een vergadering met het volledige kleuterteam om die dromen in kaart te brengen, om te kijken hoe we de 'Kleuterklas van de toekomst' verder kunnen implementeren in onze kleuterschool.

We gaan dit samen doen, gedragen en op tempo van het team en de school.

En we gaan onze successen vieren. We klinken op een geslaagde 'Kleuterklas van de toekomst' in onze tweede kleuterklas en op het enorme netwerk dat dit tot stand heeft gebracht.

Alle pluimen gaan naar de ontwerpers, de docenten en studenten van Thomas More Mechelen, maar vooral naar onze kleuters – ons meest eerlijke en oprechte klankbord – en ons fantastische en gedreven kleuterteam!